Μπήκαν πολλά γκολ στην πρώτη αγωνιστική του παγκοσμίου κυπέλλου – το πράγμα θυμίζει τις πρώτες αγωνιστικές του Τσάμπιονς λιγκ στις φάσεις των ομίλων όπου το 0-0 έρχεται σπάνια. Τα πολλά γκολ οφείλονται φυσικά σε πολλούς λόγους: στην κούραση που κουβαλάνε οι παίκτες (όχι τυχαία τα πιο πολλά γκολ μπαίνουν στο δεύτερο ημίχρονο), στις κλιματολογικές συνθήκες καθώς στο Βορρά της Βραζιλίας υπάρχει πολύ ζέστη και υγρασία, στη διαφορά δυναμικότητας των ομάδων – οι πιο δυνατοί σπανίως σταματάνε ή χαρίζονται
Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα η κραυγή «γκοοοοοοοοοοολ» ή «γκολ-γκολ-γκολ- γκολ γκολ- γκολ» των βραζιλιάνων σπίκερ ν ακούγεται στις βραζιλιάνικες τηλεοράσεις και στα ραδιόφωνα συνεχώς. Οι Βραζιλιάνοι σπίκερ άλλωστε πανηγυρίζουν εμφατικά τα γκολ όλων κι όχι μόνο αυτά της Εθνικής τους ομάδας.
Ο τρόπος που οι Βραζιλιάνοι σπίκερ πανηγυρίζουν τα γκολ σημάδεψε πολύ το βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο, τη γιγάντωση του οποίου έφεραν οι ραδιοφωνικές μεταδόσεις τη δεκαετία του 40 και του 50, γράφει ο Αλεξ Μπέλος στο μαγευτικό Futebol, το καλύτερο βιβλίο που έχει γραφτεί για το ποδόσφαιρο των Καριόκας.
Η ιστορία...
Το 1942, ο Ραμπέλο Ζούνιορ, ένας σπορτκάστερ που ξεκίνησε από τις ιπποδρομίες, επινόησε αυτό τον τρόπο πανηγυρισμού του γκολ, παρατείνοντας το μοναδικό φωνήεν της λέξης: δεν το είχε καταλάβει τότε, αλλά ποτέ το βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο δεν θα ήταν το ίδιο.
Ο Ρεμπέλο Ζούνιορ ονομάστηκε «ο άνθρωπος του παρατεταμένου γκολ» και σύντομα οι συνάδερφοί του τον μιμήθηκαν, όπως συμβαίνει με όλους τους πρωτοπόρους. Ο Ραούλ Λόνγκρας, ο άνθρωπος του γκολ που ηλεκτρίζει» όχι μόνο ούρλιαζε σαν σειρήνα, αλλά πρόσθεσε και τους ατελείωτους χαρακτηρισμούς με τους οποίους οι βραζιλιάνοι σπήκερ και σήμερα περιγράφουν το γκολ πριν πουν το όνομα του σκόρερ. Μετά από κάθε «γκοοοοοοοοολ» είναι υποχρεωτικό να χαρακτηρίσεις το τέρμα: είναι θεαματικό, υπέροχο, μοναδικό, σπάνιο, απερίγραπτο, σημαντικό κτλ κτλ, αλλά μπορεί να είναι και χαζό, ηλίθιο, γελοίο, μοιραίο κτλ: ποτέ δεν είναι ένα απλό γκολ!

Ο Λόνγκρας (φωτο) το ξεκίνησε αυτό γιατί είχε πρόβλημα όρασης, δεν έβλεπε το σκόρερ και πρόσθετε κραυγές και χαρακτηρισμούς μέχρι να του φέρει κάποιος σε ένα χαρτί το όνομα του σκόρερ.
Πολύ αργότερα, ένας τρίτος καινοτόμος, ο Αρι Μπαρόζο, έβαλε στις μεταδόσεις μουσική! Όταν σκόραρε η αγαπημένη του Φλαμένγκο, τα παιγνίδια της οποίας αποκλειστικά περιέγραφε, έβγαζε ένα μουσικό όργανο του Ρίο, το «αζακαρέ», ένα είδος φλογέρας, και έπαιζε ρυθμούς σάμπας φωνάζοντας παράλληλα διάφορα.

Ο Μπαρόζο (φωτό) ήταν και συνθέτης κι έχει γράψει μια από τις δημοφιλέστερες βραζιλιάνικες ανάλαφρες σάμπες το Αquarela do Brazil, που αν θυμάμαι καλά έχει τραγουδήσει στα ελληνικά και η Αλέκα Κανελίδου.
Νομίζετε ότι αυτά γίνονταν μόνο σε εκείνες τις μακρινές δεκαετίες όπου δεν υπήρχε τηλεόραση; Αμ δε! Με σάμπα, πολύ σάμπα, υποδέχεται κάθε γκολ ένα από τα τηλεοπτικά δίκτυα που έχουν τη μετάδοση των αγώνων, το FoX Brazil. Κάθε φορά που μπαίνει ένα γκολ, κι ενώ ο σπίκερ το φωνάζει, χαλάει ο κόσμος από μουσικές που υπογραμμίζουν και γιορτάζουν το γεγονός.
Η αλήθεια είναι ότι τα άλλα δυο κανάλια που μεταδίδουν τα ματς δεν κάνουν ανάλογες γραφικότητες – υπάρχουν και τακτικές αναλύσεις (ίσως και καλύτερες από αντίστοιχες ευρωπαϊκές) και κάμποσα διευκρινιστικά σχόλια.
Αλλά στους Βραζιλιάνους αρέσει περισσότερο το Fox, που εκτός από τις σάμπες στα γκολ, χρησιμοποιεί και ένα κωμικό δίδυμο, που αν δεν κάνω λάθος λέγονται Κασέτα και Πλανέτα, είναι πολύ δημοφιλείς στη Βραζιλία και κάνουν παρεμβάσεις πριν και μετά τα ματς, αλλά και καμιά φορά κατά τη διάρκεια των αγώνων. Γενικά δεν είναι ότι πιο εύκολο να καταλάβεις τι λένε οι Βραζιλιάνοι σπήκερ στην τηλεόραση, αν δεν γνωρίζεις πολύ καλά τη γλώσσα τους: έχουν
37 διαφορετικές λέξεις (!) με τις οποίες μπορεί να αποκαλούν τη μπάλα κατά τη διάρκεια της μετάδοσης – όχι μόνο «σφαίρα», «τόπι» κτλ, αλλά και «μεγαλειότατη», «κοριτσάρα», «γλύκα» κτλ. Μεταξύ όλων χρησιμοποιούνται και τουλάχιστον πέντε γυναικεία ονόματα για χάρη της. Στο Sport Brazil ένας σχολιαστής ένα βράδυ την αποκαλούσε «Μαργαρίτα» και για τουλάχιστον μισή ώρα προσπαθούσα να καταλάβω αν μιλάει για τη μπάλα ή για καμιά πίτσα.
Ακόμα χειρότερο είναι το τι συμβαίνει σήμερα στο ραδιόφωνο. Μου έλεγαν ότι υπάρχουν σπορτκάστερ, ειδικά σε ραδιοφωνικούς σταθμούς του Ρίο, που κατά τη διάρκεια των αγώνων κι ανάλογα με την εξέλιξή τους κάνουν πολιτικές τοποθετήσεις, ρητορεύοντας υπέρ ή κατά της κυβέρνησης ενώ πολύ σύνηθες είναι όσοι περιγράφουν να κάνουν θρησκευτικά διαγγέλματα μιλώντας για την αγάπη του Θεού που έκανε καλό παίκτη τον Νεϊμάρ π.χ. η την δύναμη της Παναγιάς κτλ.
Αυτό το τελευταίο κάτι μου θυμίζει – δεν αποκλείω να αποδειχτεί ότι ο Άγγελος Αναστασιάδης είναι βραζιλιάνικης καταγωγής…
Bookmarks